เขาอังคาร

“บูชาพระธาตุบนยอดภูเขาไฟ ชมใบเสมาพันปี”

เขาอังคารเป็นภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้วอยู่ตรงข้ามทางด้านทิศตะวันตกของเขาพนมรุ้งประมาณ 15 กิโลเมตร ระยะทางห่างจากถนนโชคชัย-เดชอุดม ประมาณ 1.3 กิโลเมตร  ตั้งอยู่ที่ ต.เจริญสุข อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.บุรีรัมย์

เขาอังคารเกิดจากการปะทุของภูเขาไฟยุคควอเทอร์นารี อายุประมาณ 700,000 ปี จุดที่เป็นปากปล่องใหญ่อยู่ที่เขากระดูกซึ่งเป็นจุดสูงสุด เกิดจากหินหลอมละลายปะทุออกมาแล้วเย็นตัวเร็ว จึงพอกสะสมในทางดิ่งเกิดเป็นเนินเขาสูงชันแบบ Plug Dome  รอบเขากระดูกเป็นแอ่ง Caldera ซึ่งเกิดจากการทรุดถล่มของปากปล่องภูเขาไฟเป็นตัวอย่างชัดเจนที่สุดในประเทศไทย  ซึ่งวัดเขาอังคารก็ตั้งอยู่บนขอบของแอ่งนี้

ตำนานลายแทงแห่งพระธาตุพนม กล่าวว่า เมื่อ พ.ศ.8 มีการนำพระอังคารธาตุของพระพุทธเจ้ามาประดิษฐานไว้ที่นี่  ต่อมาในปี 2520 พระอาจารย์ปัญญา วุฒิโธ ได้สร้างวัดขึ้นบนยอดเขา เป็นสถาปัตยกรรมแบบผสมผสานสวยงามแปลกตา  ที่สำคัญคือมีโบราณวัตถุ “ใบเสมาหินบะซอล์ท” สมัยทวาราวดี ซึ่งพบเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย ตั้งอยู่รอบอุโบสถ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 13-14 อายุประมาณ 1,300 ปี เป็นหลักฐานว่าที่นี่เคยเป็นพุทธสถานมาแต่โบราณ

เขาอังคารยังเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่ดี  บริเวณรอบเขามีป่าเต็งรังที่อุดมสมบูรณ์ ในฤดูฝนจะมีเห็ดหลากหลายชนิดขึ้นอยู่จำนวนมาก  ชุมชนรอบเขาจึงได้มีการจัดประเพณีไต้เห็ดเขาอังคาร ส่งเสริมการท่องเที่ยว และเปิดหมู่บ้านโฮมสเตย์ บ้านเจริญสุข  ซึ่งมีผลิตภัณฑ์ชุมชนที่มีชื่อเสียงเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่น คือ “ผ้าภูอัคนี” ที่ย้อมสีธรรมชาติจากดินภูเขาไฟ